Đoàn dự thi của phòng GD-ĐT Lệ Thủy năm ấy gồm 17 giáo viên, chủ yếu là những đồng chí nằm trong hội đồng bộ môn và giáo viên dạy chuyên. Về môn toán có đồng chí Hoàng Văn Mưu, Vật lí có  thầy Nguyễn Văn Hóa, Văn thì có Trần Lê Vân, Phạm Thị Hường, Hóa có Lê Quang Đình, Sinh có thầy giáo Đặng Ngọc Thuận (đã quá cố), Anh văn có Trần Thị Minh Hoan... Dẫn đoàn là 2 chuyên gia kỳ cựu khối THCS: thầy giáo Nguyễn Khắc Chi, thầy giáo Lê Đức Lãnh. Kết thúc Hội thi, chúng ta có 14/17 đồng chí đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, chỉ xếp sau đoàn PGD thị xã Đồng Hới, vượt chỉ tiêu đề ra của phòng (10-12 đồng chí).

Để có kết quả đó cần có sự chuẩn bị chu đáo từ các đồng chí lãnh đạo Phòng tới các đồng chí cố vấn từng môn, đặc biệt là bản thân của những giáo viên trực tiếp thi giảng. Cũng như những cuộc thi khác, Hội thi đã diễn ra không ít kịch tính - Nhân mùa Hội thi sắp đến tôi xin kể môt vài mẩu chuyện vui.

Trước hết về phương tiện - Giai đoạn này xe máy trên toàn quốc đã xuất hiện nhiều, nhưng ở Lệ Thủy nói chung, ngành giáo dục nói riêng, mọi người chủ yếu vẫn còn đi xe đạp. Ngay cả đồng chí Nguyễn Khắc Chi – vị trưởng đoàn khả kính của chúng ta cũng chưa có xe, vì vậy khi họp đoàn đồng chí đã nhấn mạnh vai trò của công tác ngoại giao, cố gắng mượn xe để đi lại dễ dàng. Trời không phụ lòng người, với năng lực có dư cuối cùng đã gom được 9 chiếc (vừa vốn tự có vừa mượn) nhưng phải trả lại một chiếc vì...không có người biết lái, ghép đôi ghép ba cuối cùng đoàn cũng về tới Đồng Hới đúng giờ quy định (cũng may là thời kỳ này cảnh sát giao thông chưa kiểm tra ngặt nghèo như bây giờ).

Thi nhận thức sư phạm - Phòng thi khá đông, tất cả các môn đều ngồi chung tại hội trường của Sở Giáo dục. 17/17giáo viên PGD Lệ Thủy đã vượt qua vòng này một cách rốt ráo, trong khi không ít giáo viên đoàn bạn phải sớm rời cuộc thi. Anh Hoàng Văn Mưu - người anh cả của đoàn đạt điểm cao nhất 19/20, với một pha ghi bàn ngoạn mục. Số là trong phần thi nhận thức sư phạm có yêu cầu hướng dẩn học sinh lớp 7 giải bài hình học khó. Mặc dầu đang thi nhưng hội trường đông, người quen nhiều nên không ít những vệ tinh chờ đợi xung quanh (vì họ đã phần nào biết năng lực của anh từ những năm tháng học ở trường sư phạm). Để chống nhiễu, thầy Mưu đã chơi bài chứng minh nhưng không hình - nghĩa là anh chỉ vẽ ngoài nháp một mình anh hiểu, rồi sau đó xem đồng hồ còn 5 phút thu bài anh mới trình làng.  Những người xung quanh lúc đó chưa kịp hiểu ra thì trống thu bài đã điểm. Sau này ngồi lại với nhau, anh em chúng tôi nhận xét: đúng là....mưu mô thật! Cười vang cả phòng.

Thi giảng - Sau khi vượt qua vòng một, đoàn chúng tôi phải tạm thời chia tay nhau để về các trường thi giảng. Tôi được phân công dạy hai lớp 9⁴ và 8⁵ tại trường THCS Nam Lý - một ngôi trường khá lớn nằm phía tây thị xã. Khi đón đoàn giáo viên về tham gia thi giảng, thầy Hiệu trưởng có thông báo cho tôi biết lớp 9⁴ là một lớp yếu của trường; riêng lớp 8⁵ thì cô Lan giáo viên chủ nhiệm tới bắt tay và trấn an: “Anh hên rồi, bắt được lớp em là lớp chọn của trường, anh chỉ lo nội dung bài dạy còn học sinh thì khỏi phải lo”. Tôi cảm ơn Lan đã động viên tôi trong buổi đầu gặp mặt.

Tiết thứ nhất của tôi cũng là cửa ải khó khăn nhất vì đây là tiết dạy ở lớp 9 - Bài "Glucozơ - tinh bột và xenlulo". Ai đã dạy môn Hóa 9 thì sẽ biết đây là bài khó của chương trình, mà lớp tôi dạy lại là lớp yếu như đã được thông báo. Mặc dù vậy, với sự chuẩn bị chu đáo của bản thân, tôi tin rằng mình sẽ vượt qua. Với sự có mặt của ba vị giám khảo sở cùng 45 học sinh trong lớp, thầy trò chúng tôi đã vượt qua bài học một cách dễ dàng ngoài mong đợi, lớp 9⁴ hôm đó vượt qua chính mình, xây dựng bài học một cách sôi động. Một kỷ niệm của tiết học đến bây giờ tôi vẫn không thể nào quên, đó là trong bước củng cố bài học, tôi đã vận dụng tính chất bắt màu iốt của hồ tinh bột để viết mật mã lên tờ giấy trắng, rồi sau đó mời em lớp trưởng lên giải mã thông điệp thầy gửi tới lớp. Cả lớp ngạc nhiên không biết thầy đang chơi trò ảo thuật gì. Khi em lớp trưởng áp hai tờ giấy vào nhau rồi tách ra, hiện lên hình một bông hoa tươi thắm, ở giữa là dòng chữ: “Chúc lớp 9⁴ thi đỗ tốt nghiệp 100%”. Tràng pháo tay vang dậy của toàn thể học sinh trong lớp cùng ba vị giám khảo cũng đồng thời với ba tiếng trống báo hiệu kết thúc giờ học. Như vậy ải khó khăn nhất tôi đã vượt qua, và để lại không ít dấu ấn trong lòng học sinh cùng các vị giám khảo.

Mãi bốn hôm sau tôi mới dạy tiết thứ 2 ở lớp 8⁵ nên tôi đầu tư khá kĩ vào tiêt dạy sắp đến. Thời gian này phương pháp tổ chức sinh hoạt nhóm cho học sinh đang nằm trên lí thuyết, nhưng với tinh thần đi tắt đón đầu, PGD Lệ Thủy đã bước đầu triển khai vì vậy tôi quyết định in phiếu học tập cho học sinh hoạt động - Bài dạy của tôi ở lớp 8⁵ là "Axit – Bazơ - Muối'' một bài dạy khá hay. Chuẩn bị chu đáo, lại được dạy một lớp có nề nếp học tốt nên tâm trạng tôi rất hào hứng.

Tới dự giờ hôm ấy ngoài ba vị giám khảo còn có thầy giáo Nguyễn Văn Hồng- Phó giám đốc Sở. Sau khi kiểm tra bài cũ, tôi bắt đầu đi vào phần thứ nhất xây dựng định nghĩa về bazơ. Ví dụ đưa ra rõ ràng, các thao tác hướng dẫn rành mạch, giáo viên đặt câu hỏi “Thế nào là ba zơ?” - một câu hỏi dễ ở một lớp giỏi sao không có cánh tay nào giơ lên? Bỏ qua phút bối rối ban đầu, linh tính báo với tôi có điều gì đó bất bình thường. Rất nhanh, tôi bình tĩnh chơi trò khích tướng: “Thầy rất tự hào vì nghe thầy hiệu trưởng báo cáo lớp 8⁵ của chúng ta là một lớp giỏi của trường Nam Lý, hôm nay với sự hiện diện của các thầy cô lãnh đạo Sở về thăm trường thăm lớp, thầy muốn các em thể hiện được năng lực của mình. Nào các em, chúng ta quay lại nội dung của vấn đề thầy vừa đặt ra - Thế nào là Bazơ?”. Tôi nói chưa dứt lời đã có rất nhiều cánh tay đưa lên và các em đã xây dựng định nghĩa một cách dễ dàng.Cứ như vậy, bài học trôi qua một cách hấp dẫn trong sự tích cực của trò và sự chủ động của thầy. Điểm nhấn của bài giảng là ở phần củng cố, tôi đã tổ chức cho học trò sinh hoạt nhóm, đây chính là phương pháp mới mà tôi ấp ủ khi xây dựng giáo án với thầy giáo Hoàng Văn Cư - giáo viên chỉ đạo. Những thao tác rút ra từ các buổi sinh hoạt chuyên môn của cụm, của hội đồng bộ môn được tôi thể hiện, các khâu: phát lệnh, tổ chức thảo luận, thầy giáo đi về từng nhóm, thông báo, tiếp sức, tranh luận, rút ra kết quả của những mảng kiến thức, tôi thiết kế trong phiếu học tập được các em thực hiện một cách sôi nổi trước sự ngạc nhiên của lãnh đạo Sở cũng như Ban giám khảo. Sau giờ học, chính thầy Phó giám đốc Sở đã lên bắt tay và động viên: “Hôm nay tôi được chứng kiến một tiết học sinh hoạt nhóm ngay trên địa bàn của tỉnh ta”. Tôi cảm ơn thầy và khiêm tốn: “Đây mới là sự thử nghiệm ban đầu một phương pháp dạy học thôi thầy ơi!”.

Kết thúc Hội thi, đoàn PGD Lệ Thủy nói chung và trường THCS Kiến Giang nói riêng đã giành kết quả tốt đẹp so với dự kiến ban đầu. Trong buổi tổng kết, lãnh đạo Sở đã dành không ít mĩ từ ca ngợi đoàn ta. Nhưng vấn đề quan trọng nhất - nói như thầy giaó Nguyễn Khắc Chi – là Hội thi đã đánh dấu mốc về đổi mới phương pháp giảng dạy bậc THCS trên toàn tỉnh, để lại niềm tin trong lòng bạn bè và lãnh đạo.

Kết quả Hội thi năm ấy đã chắp cánh cho một số đồng nghiệp của tôi thăng tiến trên con đường hoạn lộ của mình. Riêng tôi và một số đồng chí phận chuồn cánh mỏng mãi mãi là một anh giáo viên gõ đầu trẻ , thi thoảng đem kết quả đó trao đổi với các đồng nghiệp đi sau, hoặc ứng dụng vào việc dạy các lớp chuyên hóa sau này…

Vừa rồi tôi có gặp lại một em học sinh cũ, em vồn vả “15 năm rồi thầy hè, em vẫn còn nhớ như in những bài thầy dạy, những câu chuyện tiếu lâm thầy kể” Em nhắc lại câu chuyện ngày xưa tôi kể với lớp về hai chàng nghiện rượu đi buôn rượu làm những người cùng bàn cười chảy nước mắt.

Và các đồng nghiệp thân mến ơi - Một mùa thi nữa lại đến rồi!

Đinh Huyền

 THCS Kiến Giang