Bẵng đi trong cái lạnh mùa đông, lộc vừng vẫn cần mẫn gom nhặt hơi ấm để bây giờ thắp lên những chồi non rực cháy giữa khung cảnh thôn quê yên ả thanh bình đang hối hả vào xuân. Nàng xuân lướt qua vạn vật và không quên dừng lại đặt bàn tay lên những chồi lộc vừng căng tròn sự sống để mỉm cười thán phục rồi nhẹ nhàng lướt qua mau. Hàng ngàn chồi non là hàng ngàn ngọn lửa cố nhú lên để níu giữ nàng xuân. Lũ chào mào đi biệt cả mùa đông, nay cũng về xum xoe trên chồi biếc như muốn giành sở hữu của riêng mình. Thế đấy, cái mảnh lực của thiên nhiên, nguồn nhựa sống của vạn vật cứ thế mà căng lên, mọng lên theo từng bước của nàng xuân. Ta đi dưới rừng chồi non như đi giữa hàng ngàn bàn tay vẫy. Đọng lại trong ta là hơi ấm quê hương thanh bình sau những ngày vất vả giữa cuộc sống xô bồ. Màu chồi mưng tim tím, dáng chồi mưng đậm đà như chính những con người chân chất và thủy chung quá đỗi với quê hương.

Xuân này mẹ lại gói bánh chưng và không quên gom nhặt những cành củi khô do mưng ban tặng để thổi bánh trong đêm giao thừa. Món gỏi cá diếc với đọt mưng đã chuẩn bị đầy đủ, chỉ còn chờ những chồi lộc vừng ngọt chát để dành tặng cho những người khách phương xa. Mùa gieo sạ đã vãn, những bao lá mưng ủ giống giờ đốt lên nghe mùi nồng mặn, thêm một ít lá nổ cháy lên nghe lép đép thay cho tiếng pháo giao thừa. Mấy đứa nhỏ tranh nhau đi cắt những cành chồi đẹp thay thế cho mai đào ngày tết, thêm một ít giấy đỏ thế là không khí tết đã vào nhà. Cây mưng kiểng giữa sân nay đã biến hình thành con Giáp Ngọ đội trên đầu vô số chồi non. Mỗi chồi non là một niềm vui mà quê hương ban tặng, chỉ chờ mùi nhang trầm, đèn nến là bung ra, tỏa hương trong mọi gia đình làng Phú. Ta chạm vào chồi biếc như chạm vào mạch nguồn sự sống lay động đến tận tim mình.

Đi giữa rừng mưng đầy chồi biếc, mẹ nhớ lại mùa xuân xưa của một thời vất vả phải nhờ mưng nuôi sống gia đình. Cha đi lấy củi mưng gom thành từng bó đem đổi lấy vài bộ quần áo mới cho các con có niềm vui ngày tết. Mẹ thuê xe bò chở những cây mưng kiểng lên tận chợ Tréo mong có chút tiền cho cả nhà đón xuân. Mùa xuân nay khác rồi, luồng gió nông thôn mới đã thổi bùng lên sức sống một miền quê và gương mặt mẹ cũng hòa chung niềm vui rạng rỡ. Những con đường bê tông trắng sáng chạy dài dưới những hàng mưng tít tắp càng giữ chặt thêm gốc rễ, bền chặt thêm ý Đảng lòng dân. Nhờ ơn Đảng, những người dân làng Phú hôm nay được đi trên những con đường sạch đẹp và không còn mưu sinh bằng những gốc mưng sau nhà.

Gần cuối tháng Chạp rồi đấy! Mưng đang thức tỉnh, bung chồi báo hiệu xuân mới đang về. Mẹ hối hả đi trên con đường làng đầy chồi mưng căng mọng và bó lá dong khấp khởi theo về. Em gái quê xa nhà về quê ăn tết ra tận bầu mưng làm dáng để kiếm vài tấm hình chồi biếc, khoe với chúng bạn về lộc vừng “đặc sản” quê mình. Những lá cờ đỏ sao vàng tung bay xen lẫn trong rừng chồi mới nhú như thúc giục, hối hả bước chân quê sau những ngày lao động vất vả,  hăng say. Hãy ngước nhìn lên bầu trời quê hương lộng gió để đón lấy để đón lấy sắc xuân từ những chồi mưng.

Trong niềm vui bất tận của mùa xuân, ta chợt thấy con tim đập mạnh. Ta vội ngồi xuống lòng đường để hỏi chuyện tim mình, thấy nhựa sống trong người căng lên, xao động. Ta bối rối, ngất ngây, ta không muốn xa rời rừng chồi biếc. Những gốc mưng xù xì, thô kệch sao lại thúc giục lòng ta đến vậy? Mưng hay chính mảnh hồn làng Phú đang dang tay đón lấy sự sống tưng bừng, rộn rã với niềm thương mến bao la. Đâu đó đã vang lên lời hát “ Em ơi em mùa xuân, đã về trên cành lá, tiếng chim kêu ngọt quá, cho trời xanh xanh thẳm..” làm ta sực tỉnh trước bạt ngàn chồi mưng tràn đầy sự sống và tim ta chợt nhận ra mùa xuân đã trở về.

Phú Thọ chiều cuối năm.

Lê Văn Thuần

Lộc vừng dọc đường làng



Lộc vừng ở bầu mưng



Lộc vừng trong ao làng