Quảng Trị "Miền đất lửa" là một trong những chiến trường khốc liệt nhất. Hai chữ “Quảng Trị” không chỉ là địa danh của một tỉnh mà đã thành một biểu tượng chung, niềm tự hào chung của người dân Việt Nam. "Miền đất lửa" đi vào lịch sử bởi lòng dũng cảm, ý chí bất khuất trước kẻ thù. Mảnh đất này với những địa danh đã trở thành Huyền thoại như: Cầu Hiền Lương vĩ tuyến 17, sông Thạch Hãn, Địa đạo Vịnh Mốc, Thành cổ Quảng Trị, Nghĩa trang Trường Sơn, Nghĩa trang liệt sĩ đường 9... là những địa chỉ đỏ trong nhiều chuyến hành hương tri ân các anh hùng liệt sỹ vào ngày lễ lớn.

Lắng nghe ký ức Thành cổ, sông Thạch Hãn, bức
thứ người chiến sĩ Lê Văn Huỳnh
Hôm
nay, trong cái thời tiết oi bức, nắng nóng cao điểm của những ngày cuối tháng 4
lịch sử, đoàn chúng tôi là các cô giáo từ trường Mầm non Mỹ Thủy hành trình vào
Quảng Trị đến với Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn, với Thành cổ, địa
đạo Vịnh Mốc những địa danh không thể nào quên đối với người dân đất Việt.
Chúng tôi chọn chuyến đi này bởi đây là một cách để chúng tôi thể hiện lòng
biết ơn các anh hùng liệt sỹ đã anh dũng hy sinh cho Tổ Quốc, cho dân tộc, thể
hiện niềm tự hào về truyền thống hào hùng của dân tộc Việt Nam, biết sâu sắc
hơn sự đánh to lớn của các thế hệ cha anh để dành lấy độc lập, tự do. Để từ đó
tiếp tục thắp lên ngọn lửa lòng yêu nước, mang khí thế hào hùng, truyền lại
những cảm xúc, những ý nghĩa cho cho thế hệ mai sau.
Dẫu
đã được nghe nhiều về Nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn nhưng khi đặt chân đến chúng tôi không khỏi bồi hồi xúc động với
không gian rộng lớn nhưng thật yên bình và tỉnh lặng. Trời tháng tư nóng như đỏ
lửa nhưng nơi đây vẫn thấy một màu xanh bát ngát, xanh của cỏ cây, xanh của
trang phục người lính được các cựu chiến binh khắp nơi tụ họp về đây để cùng
tri ân trong dịp lễ 30/4 tư này.
Theo
đoàn vào viếng và dâng hoa, chúng tôi xếp hàng nghiêm trang trước tượng đài, ai
cũng ngậm ngùi, nghẹn ngào trào dâng cảm
xúc khó tả trước vong linh của các anh, trước hàng nghìn ngôi mộ cùng với bao câu chuyện cảm
động. Chúng tôi rưng rưng nước mắt, cảm thấy như đang nợ một
điều gì đó, bởi đây là lầm đầu tiên đa số các cô giáo chúng tôi mới đặt chân
đến để thắp nén hương thơm cho các anh trong dịp lễ kỷ niệm này. Nghĩa trang
như ấm cúng hơn bởi có rất nhiều đoàn Cựu chiến binh từ các nơi đỗ về cùng nhau
ôn lại kỷ niệm một thời oanh liệt nhưng hào hùng.
Khác với Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Trường Sơn
hay các nghĩa trang khác, các chiến sĩ hi sinh dù biết tên hay chưa biết tên
đều có một ngôi mộ riêng để yên nghỉ, còn ở Thành cổ Quảng Trị vẫn được ví như
một nghĩa trang dù không có những nấm mồ, không có những tấm bia ghi danh tên
tuổi các liệt sĩ mà chỉ có “Đài tưởng niệm trung tâm” là biểu tượng cho một nấm
mộ chung cho hàng vạn chiến sĩ đã vĩnh viễn nằm lại trên mảnh đất Quảng
trị sau 81 ngày chiến đấu khốc liệt (từ 28/6 đến 16/9/1972).
Vào
Thành cổ, trong trang phục áo dài, bước chân của chúng tôi dù rất nhẹ nhưng
lòng thì nặng trĩu. Trong hư không linh thiêng, nghe tiếng nhạc tri ân mà lòng
tôi như nghe thấy tiếng nói của hàng ngàn tuổi trẻ dội vang, thì thầm qua tiếng
gió. Nhìn thấy sức sống của tuổi xanh qua những cây xanh, tán dừa, rặng liễu,
thảm cỏ ... Trong không gian tâm linh linh thiêng ấy, chúng tôi thành kính dâng
hương, tĩnh lặng lòng mình để gửi lời cầu khấn tri ân vào trời đất, lắng nghe
những vần thơ mà lòng se sắt:
Nhẹ bước chân và nói khẽ thôi
Cho đồng đội tôi nằm yên dưới cỏ
Trời cũng tự trong xanh và lộng gió
Dẫu ồn ào đừng lay mạnh cành cây
Nhẹ bước chân và nói khẽ thôi
Thành Cổ rộng sao đồng đội tôi nằm chật
Mỗi tấc đất là một cuộc đời có thật
Cho hôm nay, tôi đến nghẹn ngào...
Lắng nghe câu chuyện của anh chiến sĩ Lê Văn
Huỳnh quê ở tỉnh Thái Bình, vợ anh là chị Đặng Thị Sương lấy nhau chỉ được 6
ngày, chưa kịp có với nhau 1 đứa con. Anh phải vào chiến đấu ở chiến trường
Quảng Trị, anh đã linh cảm trước mình sẽ hi sinh khi làm nhiệm vụ chúng tôi
không ai cầm được nước mắt.
Bức thư của anh chiến sĩ Lê Văn Huỳnh, dòng sông
mang tên Thạch Hãn, Thành cổ là minh chứng cho ý chí đấu tranh chống giặc bảo
vệ thành cổ, bảo vệ từng tấc đất của quê hương, là khát vọng hòa bình, khát
vọng tự do, sẵn sàng hi sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc. Nơi đây mãi mãi
là những địa chỉ đỏ giáo dục lòng yêu nước cho các thế hệ hôm nay và mai sau.
Nằm trong hành trình chuyến
tham quan ý nghĩa, địa điểm cuối cùng đó là Địa đạo Vịnh Mộc - Di
tích lịch sử văn hóa mang nhiều giá trị lịch sử, một công trình kỳ vĩ dưới lòng
đất.
Theo lời giới thiệu của hướng dẫn viên dẫn đoàn
tham quan: “Địa đạo Vịnh Mốc là một trong 114 địa đạo lớn nhỏ được đào trên
toàn huyện Vĩnh Linh, tuy nhiên đây là công trình tiêu biểu nhất so với 113 địa
đạo khác. Địa đạo Vịnh Mốc không chỉ là nơi phòng tránh an toàn cho hàng trăm
con người mà còn là trạm trung chuyển lương thực và vũ khí rất quan trọng cho
đảo Cồn Cỏ và chiến trường miền Nam.”
Nhiệt độ ngoài trời lúc
này tầm 43 độ, trời đưng gió, nóng nực, gay gắt, đến ngột thở. Nhưng khi bước
chân vào địa đạo lại có cảm giác mát mẻ vô cùng. Lối vào địa đạo rợp bóng những
hàng tre hai bên. Những cây tre cao vút, vươn thẳng lên. Có cả đường giao thông
hào nối dài, nhưng có lẽ thời gian đã làm các rãnh hào nông hơn so với trước.
Toàn bộ đường hầm địa đạo Vịnh Mốc được chia thành 3 tầng và được nối thông với
nhau qua trục chính và 3 giếng thông hơi. Giếng thông hơi có sâu hơn các tầng
hầm, theo tài liệu nhờ có giếng thông hơi mới có đủ không khí cho địa đạo, cũng
nhờ độ sâu của giếng nên địa đạo không bị ngập nước khi mưa lũ, và cung cấp
nước cho sinh hoạt trong địa đạo. Đi sâu vào
lòng địa đạo, dưới ánh đèn chiếu đủ sáng, chúng tôi nhìn thấy rõ màu đất đỏ của
vùng đất huyền thoại, thấy rõ sự phân bố khu vực chính xác và khoa học. Đường hầm địa đạo có dạng hình vòm, dọc hai bên đường
hầm người dân cho khoét sâu vào bên trong để tạo ra các ô nhỏ (căn hộ gia đình)
đủ chỗ cho từ 2-4 người có thể sinh hoạt trong đó. Chúng tôi, lần
đầu trải nghiệm, ai cũng ngỡ ngàng, ngạc nhiên và thán phục trước sự thông
minh, sáng tạo của thế hệ trước. Những câu nói được lặp lại không biết bao
nhiêu lần "Thán phục, thán phục". Đến với địa đạo Vịnh Mốc tự mình
chạm tay và trải nghiệm công trình kỳ vĩ trong lòng đất để cảm nhận được trí thông minh, sức sáng tạo không
ngừng và tinh thần chiến đấu quả cảm của quân và dân Vĩnh Linh trong những năm
chiến tranh.
Chợt nghĩ, có những lúc chúng tôi nản chí vì áp
lực công việc, những khi gặp khó khăn trong cuộc sống muốn chùn bước… thì nay
chúng tôi lại muốn cố gắng nhiều hơn, muốn được đóng góp nhiều hơn cho đơn vị,
cho quê hương mình. Chúng tôi, ai cũng ý thức vai trò trách nhiệm của mình,
hăng say trong công việc, không ngừng rèn luyện chuyên môn, đoàn kết với đồng
nghiệp, cùng nhau hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao góp phần xây dựng đơn vị
vững mạnh, bảo vệ thành quả cách mạng đã được đổi bằng xương máu của biết bao
thế hệ đi trước.
Chiều
cũng đã dần buông xuống, rời xa sự choáng ngợp trước hàng ngàn ngôi mộ ở Nghĩa
trang Trường Sơn, chia tay Thành cổ, chia tay trong tĩnh lặng của thinh không,
tạm biệt công trình độc đáo, kỳ vĩ của địa đạoVịnh Mốc, tạm biệt Miền đất lửa -
Quảng Trị, chúng tôi lên xe trở về Quảng Bình. Qua ô cửa kính, màu xanh của cây
cỏ, sắc thắm của muôn hoa chạy dài theo con đường, đâu đó tiếng chim ca, tiếng
nhạc hòa vào tiếng gió và hoà thành bản hùng ca cuộc sống mới đang tươi sắc và
vươn lên. Trong lòng mỗi chúng tôi đều thầm cảm thấy tự hào vì mình là người
được lựa chọn trong chuyến đi này. Chúng tôi thầm hứa sẽ cố gắng hơn, không nản
chí, không ngại khó, ngại khổ để đi đến thành công. Dẫu biết rằng sức của chúng
tôi là nhỏ bé, là hạt cát giữa biển khơi, nhưng chúng tôi sẽ cố gắng nhiều hơn
nữa để làm đẹp thêm cho bản thân, cho làng xóm, đơn vị mình. Hẹn một ngày chúng
tôi sẽ trở lại, tri ân, ghi nhớ và báo công. Cầu
chúc cho hương hồn các anh, các chị đời đời yên nghỉ./.
Trương Thị Giang – Công đoàn MN Mỹ Thủy
MỘT SỐ HÌNH ẢNH CHUYẾN HÀNH TRÌNH

Dâng hương tưởng niệm tại Thành cổ Quảng Trị

Thành kính dâng hương trước linh hồn các anh

Đoàn chụp ảnh lưu niệm tại Nghĩa Trang Trường Sơ

Cửa số 3 địa đạo Vịnh Mốc

Lối vào địa đạo rợp bóng hàng tre