
Bác Hồ với thiếu niên, nhi đồng Việt Nam
Trước lúc ra đi vào cõi vĩnh hằng, trong bản Di chúc của mình, Bác
đã hai lần nhắc đến nhi đồng, đoạn mở đầu, Bác viết: “Tôi có ý định đến ngày
đó, tôi sẽ đi khắp hai miền Nam Bắc, để chúc mừng đồng bào, cán bộ và chiến sĩ
anh hùng; thăm hỏi các cụ phụ lão, các cháu thanh niên và nhi đồng yêu quý của
chúng ta!...”. Đoạn kết thúc, Bác lại viết: “Cuối cùng, tôi để lại muôn vàn
tình thân yêu cho toàn dân, toàn Đảng, cho toàn thể bộ đội, cho các cháu thiếu
niên và nhi đồng…”
Trong cuộc đời cách mạng của Bác, thiếu niên, nhi đồng là đối
tượng được Bác Hồ quan tâm đặc biệt: “Trẻ em như búp trên cành/Biết ăn, ngủ,
biết học hành là ngoan/Chẳng may vận nước gian nan/Trẻ em cũng phải lầm than
cực lòng…” . Trẻ em như búp trên cành là quan niệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh,
cũng là quan niệm của dân tộc ta về thiếu nhi, về việc chăm sóc thiếu nhi. Búp
trên cành mơn mởn, tươi non, đẹp đẽ, lá cành xum xuê trong tương lai nhưng dễ
bị gãy, dễ bị tổn thương nên phải nâng niu. Bác luôn dành tình thương yêu đặc
biệt, động viên thế hệ măng non của đất nước, nhân Ngày Quốc tế Thiếu nhi, bác
viết thư gửi các cháu: “Các cháu yêu quý! Ngày 1-6 là ngày của các cháu bé khắp
cả các nước trên thế giới. Đáng lẽ tất cả các cháu đều được no ấm, được vui
chơi, được học hành như trẻ con ở Liên Xô... Nhưng nước Việt Nam ta, vì giặc
Pháp gây ra chiến tranh, chúng nó đốt nhà, giết người, cướp của. Cho nên, người
lớn phải kháng chiến, trẻ con cũng phải kháng chiến. Bác thương các cháu lắm.
Bác hứa với các cháu rằng: đến ngày đánh đuổi hết giặc Pháp, kháng chiến thành
công, thì Bác cùng Chính phủ và các đoàn thể cùng cố gắng làm cho các cháu cùng
được no ấm, đều được vui chơi, đều được học hành, đều được sung sướng. “Bao giờ
đánh đuổi Nhật, Tây/ Trẻ em ta sẽ là bầy con cưng”.
Trong mùa khai trường đầu tiên của nền giáo dục tự chủ năm 1945,
Người đã gửi thư cho học sinh bày tỏ sự quan tâm sâu sắc, sự kỳ vọng lớn lao
vào thế hệ tương lai: “Nước nhà mong chờ ở các em rất nhiều. Non sông Việt Nam
có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để
sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn
ở công học tập của các em”.
Từ nhận thức sâu sắc rằng, tương lai của đất nước phụ thuộc vào
một trong những nhân tố rất quan trọng - đó là chăm sóc, giáo dục thiếu niên,
nhi đồng, Bác từng căn dặn cha mẹ, các cấp, ngành, đoàn thể, các thầy cô giáo:
“Dạy trẻ cũng như trồng cây non. Trồng cây non được tốt thì sau này cây lên
tốt. Dạy trẻ nhỏ tốt thì sau này các cháu thành người tốt”, và “giáo dục trẻ em
là việc chung của gia đình, trường học và xã hội. Bố mẹ, thầy giáo và người lớn
phải cùng nhau phụ trách; trước hết là phải làm gương mẫu cho các em trước mọi
việc”. Và Người cũng ân cần nói với thiếu niên, nhi đồng: “Các cháu phải chăm
ngoan, ở nhà phải nghe lời bố mẹ, đi học phải siêng năng, đối với thầy phải
kính trọng, lễ phép, đối với bạn phải đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau”,
“Giữ kỷ luật, chớ tự do phóng túng vì tự do phóng túng là không tốt”, “phải
thật thà, dũng cảm”, “việc gì có ích cho kháng chiến, có ích cho Tổ quốc thì
các cháu nên gắng sức làm. Tuổi các cháu còn nhỏ. Nhiều công việc nhỏ cộng lại
thành công việc to”, “Mong các cháu mai sau lớn lên thành những người dân xứng
đáng với nước độc lập, tự do”…
Từ ngày Bác đi xa, lớp trước tiếp lớp sau, lớp này qua lớp khác,
các cháu thiếu nhi tiếp tục phấn đấu thực hiện 5 Điều Bác Hồ dạy, noi theo
những tấm gương oanh liệt, anh hùng Kim Đồng, Vừ A Dính, Lê Văn Tám, Nguyễn Bá
Ngọc…, hàng triệu các cháu trong phong trào nghìn việc tốt đã đạt danh hiệu
cháu ngoan Bác Hồ, xứng đáng với niềm tin yêu của Người.
Thiếu nhi
Việt Nam luôn được Đảng, Nhà nước, các cấp các ngành chăm lo; ngày càng có điều
kiện, môi trường sống tốt hơn trong sinh hoạt, học tập, rèn luyện, vui chơi
giải trí và có sự phát triển tốt hơn về thể chất và tinh thần. Đặc biệt là sự
rút ngắn về khoảng cách giữa các vùng miền trong cả nước; những tấm gương tích
cực trong học tập, rèn luyện, là con ngoan, trò giỏi, có hiếu với ông bà, cha
mẹ, hăng hái tham gia nhiều hoạt động xã hội, phù hợp với lứa tuổi của các cháu
thiếu niên, nhi đồng trong cả nước; những tấm gương “nghèo vượt khó” của các
cháu có hoàn cảnh khó khăn, nhưng đầy nghị lực và ý chí vươn lên ở vùng sâu,
vùng xa, ở những nơi chịu những tổn thất nặng nề do thiên tai, bão lũ gây
ra,...
Nhân kỷ
niệm Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1-6 và 51 năm thực hiện Di chúc của Bác Hồ, hơn bao
giờ hết, Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ và chính quyền các địa phương, mỗi
cấp bộ đoàn, mỗi cán bộ, đoàn viên, thanh niên dành sự quan tâm, trách nhiệm,
lòng nhiệt huyết và yêu thương thiếu niên, nhi đồng thông qua những việc làm
thiết thực. Luôn thấm nhuần lời dạy của Bác
“Chăm sóc, giáo dục tốt các cháu là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân. Công tác
đó phải làm kiên trì, bền bỉ.."; "Vì tương lai của con em ta, dân tộc
ta, mọi người, mọi ngành phải có quyết tâm chăm sóc và giáo dục các cháu bé cho
tốt”.
Thiên Hương (Tổng
hợp)