GS.TS. Nguyễn Anh Trí tặng hoa cho PGS. TS Thái Quý nhân ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/2011)

Đó là PGS.TS. Thái Quý - nguyên Phó Viện trưởng Viện Huyết học Truyền máu (HHTM) bệnh viện Bạch Mai, Quyền Trưởng Bộ môn HHTM của Trường ĐH Y Hà Nội. Thầy sinh năm 1934.

Ngày đó (năm 1981), tôi và BS. Phạm Quang Vinh (giờ là GS. P.Viện trưởng, Trưởng Bộ môn) thi đỗ nội trú, được Trường ĐH Y Hà Nội giới thiệu sang bệnh viện Bạch Mai để gặp thầy Thái Quý. Ấn tượng đầu tiên đó là một thầy giáo có cái tên rất hay, vui vẻ, nhẹ nhàng, dễ tính và nhiệt tình. Trải qua 4 năm học Nội trú (1981-1985) những ấn tượng đó càng được khẳng định. Hơn nữa, chúng tôi còn thấy thêm đó là một người thầy quan tâm và thương học trò. Chúng tôi kính và yêu thầy!

Tôi ơn thầy vì thầy đã dạy cho tôi nghề nghiệp!

Học xong Bác sỹ nội trú, tôi về công tác ở bệnh viện Việt - Xô, thầy vẫn dõi theo sự phát triển của tôi. Khi tôi ngỏ ý với thầy là muốn tham gia giảng dạy để có động lực học tập và để hệ thống hóa được kiến thức. Thầy đồng ý ngay, thầy bảo “Em cứ lên bộ môn mà giảng dạy, tuần mấy buổi cũng được!”. Được phép thầy tôi đã giảng dạy mỗi tuần từ 3 - 4 buổi. Thầy còn phân cho tôi hướng dẫn cao học, hướng dẫn Nghiên cứu sinh. Nhờ thế mà tôi vững vàng được kiến thức và có đủ giờ giảng, đủ học viên hướng dẫn thành công để sau này được bổ nhiệm là Phó giáo sư rồi Giáo sư.

Tôi ơn thầy vì thầy đã giúp tôi làm nên sự nghiệp!

Sau khi thầy vừa về hưu được khoảng 2 tháng...

Một sáng tôi vừa vào đến phòng làm việc, bỗng có tiếng gõ cửa, tôi mở cửa và thấy thầy Thái Quý, tôi vội cầm tay thầy dẫn vào phòng và hỏi:

- Chào thầy, có chuyện gì không mà thầy tìm em sớm thế?

Ngập ngừng một lúc, thầy nói:

- Anh Trí ơi, tôi đã... đã về hưu rồi!

- Vâng em có biết vậy! Thế thầy có gì cần em không?

- Tôi có khó khăn về kinh tế, thu nhập thấp quá. Anh có việc ở MEDLATEC không cho tôi làm với?

Tôi “à” lên một tiếng! 

Thực ra lúc ấy MEDLATEC là một labo nhỏ, đang “làm thuê” cho phòng khám Medtech, chúng tôi không ai phải đóng tiền nộp vốn gì hết và ai đi làm thì tự quản lý labo, nên cũng chưa cần đến một PGS như thầy. Nhưng chợt nghĩ đến một người thầy đã dày công dạy nghề cho mình như vậy, thương thầy!

- Thầy cho em về trao đổi với anh em xong em báo lại thầy ngay!

Tiễn thầy về, qua cánh cửa thang máy đang khép lại nhìn thấy bóng thầy nhỏ thó đứng nép vào góc buồng thang, tôi thấy mắt mình ầng ậng nước. Thương thầy lắm!

… Chiều tối hôm đó tôi gọi mấy anh em cùng làm việc lại, trao đổi: “Rằng là đây là thầy của tôi… rằng là thầy rất khó khăn về kinh tế…  rằng là sẽ mời thầy đến làm việc ở đây… coi như làm quản lý thay tôi!”

Vừa dứt lời, thì CN T.V.T (nay là TS, Phó giám đốc TT Huyết học - Truyền máu) nói ngay:

- Thầy Thái Quý là thầy của chúng ta, những người làm trong chuyên khoa HHTM. Chúng ta mời thầy đến làm việc ngay anh ạ! Có nhiều ăn nhiều, có ít ăn ít, nhưng là học trò chúng ta không được phép để thầy đói, thầy khổ!

Ôi, thế là tất cả mọi người nhất trí hoàn toàn! (Tôi cứ thầm cảm ơn câu nói này mãi).

Tối đó, tôi gọi điện cho thầy, mời thầy đi làm ở MEDLATEC càng sớm càng hay. Thầy vui lắm!

Thế là thầy gắn bó với MEDLATEC một thời gian khoảng 10 năm, vượt qua mọi khó khăn, chung lưng đấu cật để đưa MEDLATEC đi lên.

Thỉnh thoảng tôi từ bệnh viện Việt - Xô đến MEDLATEC ăn trưa với thầy cho vui. Tôi luôn động viên thầy “Chúng em cần cái đầu bạc trắng như cước của thầy lắm! Thầy nhớ giữ gìn sức khỏe!”. Thầy nhìn tôi cười tít mắt, trông thật đáng yêu.

Thầy thường vui mừng trước mỗi trưởng thành của cá nhân tôi - một học trò của thầy và trước mỗi bước đi vững mạnh của MEDLATEC. Thầy đã trở thành chỗ dựa tinh thần của tôi và của MEDLATEC.

Sau này vì tuổi quá cao, nên thầy không còn đến làm cố vấn cho MEDLATEC được nữa. MEDLATEC đã dành những ưu tiên cao nhất về tài chính để giúp cho thầy Thái Quý.

Tôi vẫn thường nhắc Thái Nghiêm Minh - con trai cả của thầy là: 

- Em giúp anh, đừng để thầy khổ, phải xây nhà, phải sắm chăn ấm, nệm êm...cho thầy. MEDLATEC đủ sức giúp em làm điều đó.

- Vâng ạ! Mẹ em và cả nhà xin cảm ơn anh, cảm ơn MEDLATEC! - Minh đáp.

Tôi vui, vì các học trò của thầy Thái Quý ở MEDLATEC đã đảm bảo được tài chính mạnh cho thầy.

Cách đây khoảng 4 hôm (10/11), Minh đến họp ở MEDLATEC, tôi bắt tay và hỏi thăm sức khỏe thầy, Minh nói: 

- Bố em vẫn vậy, lúc nhớ lúc quên anh ạ! 

Tôi định bụng họp xong kỳ thứ 6 của Quốc hội (dự kiến là sáng 20/11 kết thúc) sẽ đến thăm thầy!

Tối ngày 12/11, TS. Tính đến thăm thầy về và có điện cho tôi:

- Thầy Thái Quý yếu quá anh ạ!

Tôi chợt giật mình nhưng vẫn nhớ lời Minh, nên chỉ kịp nói:

- Anh sẽ đến thăm thầy sớm, vào dịp 20/11. Quốc hội đang họp, bận quá em ạ!

Bỗng sáng 13/11/2018 giờ nghỉ giải lao của buổi họp Quốc hội, tôi vừa ra khỏi Hội trường Diên Hồng, máy tôi rung lên vì tin nhắn. Trong số đó có tin nhắn của Minh: “Anh ơi, bố em đã mất rồi anh ơi!!!”. Tôi bỗng chới với và cảm thấy có lỗi với thầy vì sự muộn màng của mình.

GS. Trí kính cẩn tiễn biệt thầy - PGS. TS Thái Quý

(12h30 ngày 14/11/2018, tại Nhà tang lễ bệnh viện Thanh Nhàn).

Hôm nay (14/11/2018) đến viếng, dự tang lễ rồi theo đoàn người đưa tiễn thầy về nơi an nghỉ cuối cùng, mắt tôi lại ầng ậng nước. Lòng nghĩ: “Thôi, thầy Thái Quý ơi, về với chốn vĩnh hằng thanh thản thầy nhé! Cá nhân em luôn nhớ ơn thầy và cũng thấy rất hài lòng vì những gì đã làm được vì thầy!”

Hà Nội, 14/11/2018

GS. NGUYỄN ANH TRÍ