Nguồn gốc
lịch sử của Áo dài Việt Nam:
Thật ra đến nay vẫn chưa xác định rõ
nguồn gốc của chiếc Áo dài Việt Nam đã được bắt đầu chính xác từ đâu nhưng dựa
trên bối cảnh lịch sử hào hùng hàng ngàn năm, các nhà nghiên cứu đưa ra một kết
luận thống nhất chung khẳng định bộ quốc phục này đã xuất hiện vào giai đoạn 38
- 42 sau công nguyên. Người đầu tiên khoác lên mình bộ trang phục này là hai vị
nữ tướng đầu tiên của Việt Nam - Hai Bà Trưng, trong cuộc kháng chiến chống lại
quân Hán. Để có được một chiếc Áo dài mang đậm nét văn hóa đặc trưng, bộ trang
phục này đã phải trải qua nhiều giai đoạn biến thể khác nhau.
Thời nhà
Nguyễn với áo giao lãnh:
Ở giai đoạn này đất nước được trị vì
bởi vị vua Nguyễn Phúc Khoát ở phía Nam, còn phía Bắc được cai trị bởi chúa
Trịnh, đa phần người dân ở thời này mặc trang phục áo giao lĩnh, bộ trang phục
này có nét tương đồng với trang phục người Hán lúc bấy giờ.

Phác
thảo Áo dài giao lãnh
Áo giao lãnh hay còn được gọi là áo
đối lĩnh mang kiểu dáng sơ khai của Áo dài Việt Nam. Áo có kích thước rộng, xẻ hai
bên hông hay còn được gọi là tà, phần tay Áo dài, cổ tay được thiết kế khá
rộng, thân Áo dài đến chấm gót chân. Nhìn chung chiếc áo giao lãnh có vóc dáng
như chiếc áo tứ thân, tuy nhiên nếu chiếc áo tứ thân cần phải buộc vạt áo phần
trước bụng thì với áo giao lãnh người mặc chỉ cần để buông hai vạt phía
trước.
Thế kỷ 17
với Áo dài tứ thân:
Để thuận tiện hơn trong công việc
làm đồng án và buôn bán, chiếc áo giao lãnh được thiết kế gọn lại thành kiểu áo
tứ thân, trong đó hai vạt trước được xẻ rời nhau người mặc có thể buộc hai vạt
này lại với nhau ở phía trước bụng. Có thể bạn thắc mắc vì sao đa phần các chiếc
áo tứ thân đều dùng màu tối làm chủ đạo đúng không nào?
Hoa hậu Đỗ Mỹ Linh diện áo tứ thân trong một cuộc thi sắc đẹp
Bởi các chiếc áo tứ thân là bộ trang
phục được sử dụng phổ biến ở tầng lớp nông dân những người lao động vất vả
quanh năm bên công việc đồng án. Để hạn chế nhìn thấy các vết dơ bẩn người
ta thường dùng lá bàng giả nhỏ, ít bùn dẻo hay lá bàng được giã nhỏ để
nhuộm vải áo.
Thế kỷ 19
với chiếc Áo dài ngũ thân:
Khi đất nước được trị vị của vua Gia
Long, sự xuất hiện của chiếc Áo dài ngũ thân được ra đời nhằm tạo ra sự cách
biệt giữa tầng lớp quý tộc sang trọng và tầng lớp nông dân nghèo nàn. Dựa trên
cơ sở áo tứ thân phần thân vạt trước của Áo dài ngũ thân được bổ sung
phần vạt áo thứ 5 tựa như mảnh áo lót kín đáo.

Áo được lấy cảm hứng từ
tượng Ngọc Nữ
Áo dài Le
Mur ở thế kỷ 20:
Áo Lemur là hình ảnh đầu tiên cho sự
xuất hiện của Áo dài đương đại của Việt Nam lúc bấy giờ. Kiểu dáng Áo dài Lemur
được ra đời bởi bàn tay sáng tạo đến từ họa sĩ Cát Tường, tên của chiếc Áo dài
này đã được đặt theo tên tiếng Pháp của bà.

Các
mẫu Áo dài Lemur 1934
Nhằm tạo điểm nhấn nổi bật ở chiếc
Áo dài Lemur được Âu hóa với phần áo có thắt eo, dáng tay phồng, cổ áo khoét
hình trái tim, nối cầu vai v.v… Cũng có lẽ vì lý do này nên Áo dài Lemur vấp
phải nhiều sự phản đối của dư luận cho là bị lai Tây không đúng đắn phong tục tập
quán Việt Nam thời bấy giờ.
Áo dài Lê
Phổ và Áo dài Raglan:
Chiếc Áo dài Lê Phổ được ra đời dưới
bàn tay khéo léo của nhà thiết kế cùng tên, loại bỏ một vài điểm thiết kế không
được hoan nghênh ở chiếc áo Lemur, do đó có thể nói đây là chiếc ào dài nhận về
khá nhiều sự khen ngợi và được sử dụng suốt qua nhiều thời kỳ.

Áo dài Raglan hay Áo dài Giắc Lăng
không còn đường nhăn ở phần nách, vai áo và cả tà áo cũng ôm khít vừa vặn hơn
đảm bảo giúp người mặt vô cùng thoải mái. Chiếc Áo dài Giắc Lăng tạo nên định
hình phong cách cho bộ quốc phục Việt Nam ở các thời kỳ sau này.
Áo dài
truyền thống Việt Nam từ những năm 1970 cho đến nay:
Trải qua nhiều thời kỳ biến đổi từ
kiểu dáng và chất liệu, cho đến nay chiếc Áo dài Việt Nam đã trở thành bộ quốc
phục mang hơi thở dân tộc, tôn vinh con người, bản sắc văn hóa Việt Nam. Mỗi
chiếc Áo dài đều đem đến nét đặc trưng gợi cảm, kín đáo cho người phụ nữ
mà không một bộ trang phục nào mang lại được. Ngày nay, vào những dịp Tết đến
Xuân về, các kỳ lễ hội, nghi thức lễ cưới hoặc tại các văn phòng cơ quan làm
việc đều sử dụng chiếc Áo dài truyền thống này. Khắp mọi miền lãnh thổ cho dù
đi đến đâu bạn vẫn có thể dễ dàng nhìn thấy bộ quốc phục của đất nước Việt Nam.
Các người mẫu tái
hiện hình ảnh cô gái Sài Gòn thời thập niên 1970
với
Áo dài cổ thuyền, chít eo.
Kim Tuyến khoe vẻ đẹp cuốn hút của mình với
Bộ
sưu tập Áo dài “Since 1980” của nhà thiết kế Minh Châu
Bộ ảnh của tác
giả Lý Công Bằng thực hiện bằng máy phim với những
góc chân thực vào dịp Tết tại Sài Gòn những năm 96 nhận được nhiều sự chú
ý
Ý nghĩa của
Áo dài Việt Nam:
Qua hơn ngàn năm Bắc thuộc và trăm
năm chịu sự đô hộ của thực dân Pháp, chính vì thế chiếc Áo dài Việt Nam chịu sự
ảnh hưởng phần nào bởi hai nền văn hóa phương Đông và phương Tây vượt qua bao
thăng trầm để giờ đây sự góp mặt của chiếc Áo dài chính là niềm tự hào dân tộc.
Vậy chiếc Áo dài Việt Nam có ý nghĩa sâu xa như thế nào?
Áo dài Việt
Nam hơi thở của nền văn hóa Việt:
Không đơn giản gì mà trước hàng trăm
sự lựa chọn đến từ nhiều bộ trang phục đang có tại đất nước Việt Nam thế mà
chiếc Áo dài lại chiếm trọn trái tim mọi người dân đất Việt. Bởi phom dáng của
Áo dài tạo nên nét cuốn hút ở phần hông xẻ dài đến tà áo chia thành hai vạt
trước sau, ôm trọn đường cong cơ thể người phụ nữ. Vừa gợi cảm, quyến rũ thế
nhưng vẫn không kém phần kín đáo, sang trọng.

Vào năm 1970, một sự kiện hội chợ
quốc tế O-Sa-Ka diễn ra tại đất nước Nhật Bản, chiếc Áo dài Việt Nam vinh dự
nhận huy chương vàng và được bầu chọn là một trong những bộ y phục đẹp nhất.
Áo dài Việt
Nam mang đậm triết lý nhân sinh:
Ngoài nét đẹp văn hóa vốn có chiếc
Áo dài Việt Nam còn chứa đựng ý nghĩa đạo lý truyền thống từ bao đời nay. Bởi
được cải tiến dựa trên áo tứ thân thời xa xưa vốn dĩ hai tà áo đã được tựng trưng
tứ thân, phụ mẫu, năm chiếc khuy cài bên ngực trái của áo bên cạnh tác dụng giữ
cho chiếc áo ngay thẳng, kín đáo mà còn đại diện cho năm đạo làm người: nhân,
lễ, nghĩa, trí, tín.
Áo dài Việt
Nam - bản thu nhỏ của đất nước Việt Nam:
Khoác lên mình bộ trang phục truyền
thống người con gái Việt Nam toát lên vẻ đẹp thuần khiết trong sáng, các chiếc
Áo dài được thiết kế vừa vặn tôn lên đường cong hình chữ S hoàn hảo. Tựa như
hình dạng của Việt Nam trên bản đồ thế giới. Bộ trang phục truyền thống Việt
Nam ngày nay được xuất hiện tại hầu hết các cuộc thi sắc đẹp trên toàn cầu, qua
bàn tay nhà thiết kế chiếc Áo dài được điểm tô thêm phần họa tiết tạo nên sức
thu hút quyến rũ hơn.

Á
hậu Tú Anh trong một buổi thả dáng chụp ảnh bên hồ sen
với
trang phục Áo dài và nón lá.
ĐỖ ĐỨC
THUẦN (giới thiệu)