Không được may mắn như bao bạn bè cùng trang lứa, Thanh Đạt sinh ra và lớn lên trong một gia đình có hoàn cảnh khó khăn tại xóm Máy Kéo của xã Sơn Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình. Bố mẹ Đạt không có nghề nghiệp ổn định, thu nhập chủ yếu là từ công việc tiện gỗ của bố và xếp giấy của mẹ. Với nguồn thu nhập ít ỏi, bấp bênh, dù không đầy đủ, thiếu trước hụt sau nhưng cũng có ăn cái mặc để hai anh em được đến trường. Trước đây, gia đình em rất hạnh phúc, không khí lúc nào cũng rộn rã tiếng cười, tràn đầy sự yêu thương. Hạnh phúc ấy tưởng chừng như trọn vẹn, nhưng cách đây hơn một năm, do sự thiếu sự hòa hợp trong cuộc sống hôn nhân nên bố mẹ Đạt đã chia tay nhau để lại sự tổn thương về mặt tinh thần cho em ấy. Sau khi chia tay, mẹ của Đạt đã chuyển đến nơi ở mới. Còn Đạt và em gái đang học lớp 4 sống với bà nội và bố.

Xúc động khi đến thăm gia đình của Thanh Đạt, căn nhà nhỏ cấp 4 thấp sâu so với mặt đường mà lúc nào cũng có thể bị ngập nước mỗi khi mùa mưa gió đến. Ngôi nhà của gia đình em chỉ vẻn vẹn 40m². Bên trong ngôi nhà ấy có một vài đồ dùng lặt vặt chẳng đáng mấy tiền. Một cái giường đôi bằng gỗ tạp, một cái ti vi đã dùng trong thời gian khá dài. Góc họp tập của em chung với phòng khách, nơi sinh hoạt của cả gia đình. Một chiếc bàn học cũ kĩ đủ để Đạt và em gái đặt một vài quyển sách học. Những tấm giấy khen đã được Đạt treo ngay ngắn trên góc cửa sổ hướng ra góc ngõ trước nhà là thành tích của em trong những năm học qua.

Ngôi nhà của Phan Thanh Đạt

Góc học tập của Đạt

Bạn cùng lớp với Đạt, em Dương Thị Thanh Huyền cho biết: “Là một người bạn trong lớp của Đạt, em thấy Đạt là một người rất hòa đồng, vui vẻ. Mặc dù học giỏi nhưng bạn có tính rất khiêm tốn và luôn giúp đỡ bạn bè trong học tập. Ngoài ra bạn còn rất nhiệt tình trong các phong trào của lớp và của trường tổ chức”.

Mặc dù hoàn cảnh khó khăn nhưng Đạt lại học rất giỏi. Em chưa bao giờ đi học mà không làm bài tập về nhà hay không thuộc bài cũ. Tiết học nào em cũng chăm chú nghe giảng và xây dựng bài sôi nổi. Bởi vậy, thành tích học tập của em lúc nào cũng nằm trong tốp đầu của lớp. Suốt mấy năm liền ở cấp THCS, Đạt luôn đạt danh hiệu là Học sinh Giỏi. Đặc biệt, năm học 2020 - 2021, trong kỳ thi học sinh giỏi cấp Huyện, Đạt đã giành được giải Nhì môn Toán 7. Thật đáng tự hào! Kế tục và phát huy thành quả ấy, năm học 2021-2022, em đã đạt giải Nhì trong kỳ thi học sinh giỏi cấp Huyện môn Tin học 8. Với kết quả này, em đã trở thành hạt nhân đội tuyển học sinh giỏi môn Tin học của Phòng giáo dục và Đào tạo Lệ Thuỷ.

Nói về sự nỗ lực không ngừng trong học tập, thầy giáo Vương Công Quang - giáo viên bồi dưỡng môn Tin học - chia sẻ: “Qua  quá trình bồi dưỡng, tôi nhận thấy Đạt là một cậu học trò nhanh nhẹn, thông minh. Em luôn tìm tòi và có lời giải nhanh, đúng trước những bài tập khó. Với khả năng của em, tôi tin tưởng trong kỳ thi học sinh giỏi cấp Tỉnh lần này, em sẽ mang lại kết quả đáng tự hào cho đội tuyển nói riêng và thành tích nhà trường nói chung”.

Quả như sự mong đợi, em đã không phụ lòng của thầy cô giáo và bạn bè. Năm học 2022-2023, trong kỳ thi học sinh giỏi cấp Tỉnh môn Tin học thì Đạt là một trong số 15 em đội tuyển của Phòng Giáo dục và Đào tạo Lệ Thuỷ đạt điểm 10 - điểm tuyệt đối. Đây cũng là điểm 10 duy nhất của tất cả các em tham gia kỳ thi học sinh giỏi môn Tin học trong toàn tỉnh Quảng Bình. Thật đáng khâm phục!

Phan Thanh Đạt (thứ 4 bên phải qua) trong đội tuyển học sinh giỏi môn Tin học của Phòng GD&ĐT Lệ Thuỷ

Khi được hỏi về các kết quả đạt được, Đạt mỉm cười và nói: “Để đạt được những kết quả ấy, em rất biết ơn Hội khuyến học nhà trường, UBMTTQ Việt Nam xã, các cá nhân và tổ chức phát triển giáo dục, sự động viên của thầy cô giáo, bạn bè, gia đình đã tiếp thêm ý chí, nghị lực vượt qua khó khăn để em học tập thật tốt.”

Hội khuyến học, các tổ chức chính quyền thưởng nóng cho Phan Thanh Đạt và các bạn trong các đội tuyển HSG cấp tỉnh đạt giải cao

Lúc ở trường, Đạt là một học sinh ngoan ngoãn, lễ phép, gần gũi chan hòa, giúp đỡ bạn bè trong học tập nên được thầy yêu bạn mến. Cô giáo Trần Thị Hồng Vân, chủ nhiệm lớp 9A nhận xét: “Đạt là một học sinh rất ngoan hiền, học giỏi hầu như tất cả các môn. Trong học kỳ  vừa qua, mặc dù thời gian tham gia bồi dưỡng ở huyện nhiều nhưng mỗi khi đến lớp em đều rất cố gắng. Em là một học sinh năng động, nhiệt tình và tôi rất yên tâm khi giao một công việc nào đó cho em. Mặt khác, em là một học sinh giàu lòng tương thân tương ái, sẵn sàng giúp đỡ những bạn học sinh yếu trong lớp”.

Phan Thanh Đạt đang học bài cùng các bạn trong đội tuyển Tin học 9

Còn ở nhà, Đạt là một đứa con hết mực hiếu thảo. Dù nắng hay mưa, người ta vẫn thấy một cậu bé có vóc người nhỏ nhắn nhưng luôn siêng năng, chăm chỉ. Hằng ngày, em thường cắt cỏ cho cá ăn. Khi trời còn tờ mờ sáng, đáng lẽ những bạn cùng trang lứa còn ngủ ấm trong chăn, riêng Đạt phải dậy sớm để giúp bà nhóm lửa nấu cháo cho lợn. Ánh lửa ấy như nhen nhóm niềm tin và nghị lực giúp em vượt qua những ngày đông tháng giá và mọi thử thách trong cuộc sống vươn đến ước mơ tươi sáng.

Nói về ước mơ của mình, Đạt tâm sự: “Nhìn thấy hoàn cảnh gia đình như vậy nhưng em không bao giờ nản chí. Em biết chỉ có cái chữ, chỉ có đến trường mới thay đổi được tương lai. Bởi vậy, em luôn dặn lòng phải cố gắng thật nhiều để vượt qua khó khăn hiện tại. Em hy vọng sau này sẽ trở thành một kỹ sư công nghệ thông tin để góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào công cuộc xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp”.

Tinh thần hiếu học vượt khó đã trở thành truyền thống tốt đẹp của nhiều thế hệ học sinh ở xã Sơn Thủy. Và tấm gương của cậu học trò nhỏ nhắn, hiền lành Phan Thanh Đạt đã trải qua bao khó khăn trong cuộc sống, vượt lên chính mình thật đáng ngưỡng mộ. Hy vọng rằng, rồi đây Trường THCS Sơn Thủy nói riêng, xã nhà nói chung sẽ còn ghi nhận thật nhiều hơn nữa những tấm gương học sinh vượt khó học giỏi như thế để làm rạng danh quê hương Sơn Thủy.